Hævnen – Hemel, genade of wraak?

Met ‘In a Better World‘ hebben de internationale verkopers van deze film voor een wat vreemde titel gekozen; niet alleen als je kijkt naar de originele titel ‘Hævnen‘ dat wraak betekent, maar ook als je kijkt naar de inhoud van de film.

Maar goed; Met ‘Hævnen‘ heeft Bier wat mij betreft een sterke film afgeleverd. De recencent van Trouw (Remke de Lange) klaagt erover dat de film niet erg diep gaat. “De film krabbelt aan het suikerlaagje dat we civilisatie noemen, maar is niet nieuwsgierig naar de rauwe onderlaag”. Wat mij betreft zou die rauwe onderlaag afdoen aan de kwaliteit van de film. Mag er ook nog iets aan de verbeelding overgelaten worden? Bij het kijken naar deze film krijg ik daar in ieder geval alle ruimte voor en daar hou ik wel van. Ik hoef niet zo nodig alle onderliggende ellende te zien om er toch van overtuigd te zijn dat het er in deze wereld niet rechtvaardig aan toegaat. Dat weet ik toch!

Moet ik trouwens precies weten wat de vader doet (hij rijdt in een grote Audi A6, dus dat zal wel goed zitten en zijn moeder zal hem met de kolossale boerderij een aardig centje nalaten) en waar hij zijn gecontroleerde gedrag heeft aangeleerd? En moet ik de details van het overspel kennen om te kunnen begrijpen dat vergeving op het moment dat het gezegd wordt niet aan de orde is? Voor mij is het genoeg om te weten dat de moeder van Christian dood is en dat Elias niet alleen wordt gepest, maar ook dat zijn vader en moeder door overspel op het punt staan te gaan scheiden. Dat is het rauwe dat telt en dat geen verdere beelden nodig heeft.

Het verhaal draait om Christian en Elias. Op zijn tweede schooldag maakt Christian een einde aan het gepest van Elias door resoluut op te treden en de pester flink te molesteren. Hoewel dat in de loop van de film onder druk komt te staan, bindt dat Elias natuurlijk aan Christian. Een mooie verhaallijn met erg scherpe kanten.

Het verhaal draait ook om Anton, de vader van Elias. Die lijkt het geweld uit de weg te gaan; ervoor te vluchten; de confrontatie te mijden; dat kruipt je ergerlijk onder je nagels. Anton werkt als arts in een vluchtelingenkamp ergens in Afrika. Zowel in Denemarken (thuis) als in Afrika wordt hij geconfronteerd met (onvoorstelbaar) leed en geweld. In Denemarken bemiddelt hij bijvoorbeeld tussen zijn kleine zoontje en een ander kind en loopt daarbij klappen op van de vader van dat kind. Christian en Elias begrijpen daar niets van (ze denken dat hij bang is) en Anton gaat met hen terug naar de vader; loopt opnieuw klappen op, maar legt de kinderen uit dat hij – door niet terug te slaan – de man bespottelijk heeft gemaakt. Slaan doet geen pijn – is zijn boodschap – en heel even bewonderde ik hem daarvoor; maar je ziet aan die jongensgezichten dat ze er niets van snappen en er wrok aan overhouden.

Ook in het Afrikaanse kamp krijgt hij telkens opnieuw te maken met opengesneden vrouwen. Als de hoofddader van al die marteling met een ontstoken been het kamp binnenkomt, onderhandelt hij ijzersterk; hij zoekt wel degelijk de confrontatie, maar helpt het monster toch. Maar als de man geneest…

En dan Anton en zijn vrouw Marianne; prachtig, intens en geweldig gespeeld; niet eens als vader en moeder, maar juist als man en vrouw. En vergeet niet Claus, de vader van Christian. Hij lijkt niet verdrietig; eerder tragisch getroffen door het noodlot. Hij leeft door alsof er niets veranderd is, maar verliest grip op de wereld en op zichzelf. En uiteindelijk komen de tranen toch.

En wat dat toch is; discriminatie? Anton is er wars van, maar een allochtoon gekleurde Deen die dan Anton toch weer zo nodig uit moet schelden omdat het zo’n domme Zweed is…. Snap jij het nog? Ik niet meer! Rare jongens, die mensen.

Eigenlijk is ‘Hævnen/Wraak‘ helemaal niet zo’n goede titel voor deze film, maar van een ‘Better world/hemel‘ is ook geen sprake. Hoewel; van  ‘Benådning/Genade/Vergeving‘ moeten we het toch maar hebben ‘In a Better World‘. Zouden verkopers dan toch wel eens nadenken over de vertaling van de titel van hun films?