Nee, een zomer hou je inderdaad niet tegen…

Wat te zeggen van een boekenweekgeschenk; een gegeven paard…? Toch doe ik maar een poging. Ik hield er namelijk een dubbel gevoel aan over; aan dit boek; ‘De zomer hou je ook niet tegen” van Dimitri Verhulst.
Ergens op een derde van het boek bedenkt Pierre Vantoren zich: “En aangezien ik zo’n ontzettende eikel kan worden wanneer het onderwerp van boeken de tafel raakt, me op de de voorgrond wurmend en tonend dat ik op geen pagina of honderdduizend kijk, ben ik daar mijn gebruikelijke, en belachelijke litanie beginnen afsteken over de titels die ik elkeen wil opdringen“. Dat is even wennen, zeg; dat Vlaamse taaltje. Want inderdaad: geen tikfout te bekennen in bovenstaand citaat. Meestal geeft me dat een nostalgisch, want zuidelijk gevoel, maar in dit boek bleef het af en toe een beetje haken; qua volgorde; qua woordkeuze.

Ondertussen is dat wel wat achterblijft; het gevoel dat we hier te maken hebben met een ontzettende eikel met desalniettemin onvermoede zachte kanten. Want na dat gesprek over boeken leert Pierre de vrouw van zijn leven kennen; wel op een ongelukkig moment; nadat hij zich heeft vastgelegd in een huwelijk; met “de vrouw, volgens de deurbel en de brievenbus de [zijne]. [Hij] deelt er een hypotheek en een wasmand mee“. En nadat hij het vreemdgaan niet meer voor zich kon houden: een drama, want “een vrouw op oorlogspad wil maar één slachtoffer. Daarmee is alles gezegd“. Alsof verliefdheid een zomer is; die je ook niet tegenhoudt… Ach, ik zal het verhaal over slachtoffers en daders maar achterwege laten. Vertel er je eigen verhaal maar bij. Dan hou ik het mijne nog even voor mezelf.

Pierre aldus als ontzettende eikel. Maar de vrouw met wie Pierre vrijt en van wie hij zielsveel houdt krijgt een kind. En bij dat groot geworden kind toont hij zich opnieuw als ontzettende eikel. De taal die hij in de mond neemt om het kind (getekend neergezet op de voorzijde van het boek) tegemoet te treden vlak voor en tijdens zijn verjaardag; ik vond het meerdere keren stuitend. En dan te weten dat hij alleen zijn verhaal maar wil vertellen; in de overtuiging dat Sonny er toch niets van begrijpt; en niets terug zal zeggen. En dat is nog niet het ergste. Een professional zou het kindermishandeling noemen wat hij doet. En dat is het ook; zeker omdat Sonny zichzelf niet kan beschermen of kan protesteren. Pierre zou als volwassen vent beter moeten weten, maar hij bagatelliseert het: “Maar jij weet ook [zegt hij NB tegen Sonny die er niets van begrijpt; ook niet kan begrijpen], rechtvaardigheid is een intellectueel concept waar een virus of een bacterie zich geen sikkepit van aantrekt“. En omdat een virus het niet doet; omdat het maar een intellectueel concept is – rechtvaardigheid; behoudt Pierre zich het recht voor om zich er ook geen sikkepit van aan te trekken.

Des te meer verbaast het dat hij zich zo subtiel, lovend en gevoelig uitlaat over de vrouw die in dit boek geen naam krijgt; hoogstens als de moeder wordt benoemd; en als de grote liefde van Pierre. En in die hoedanigheid draait het impliciet natuurlijk opnieuw alleen maar om Pierre; de ontzettende eikel die opschepte over zijn kennis; de ontzettende eikel die vreemd ging terwijl zijn vrouw thuis op hem zat te wachten; de ontzettende eikel die Pierre mentaal (als dat al zou kunnen) en fysiek mishandelt; de ontzettende eikel die denkt dat zijn leven centraal staat in het universum; en tot zijn eigen smart onderkent dat dit niet zo is en een graf graaft voor z’n eigen verliefde ik; de zielige, maar toch zo ontzettende eikel.

Ondertussen heeft Dimitri Verhulst die ontzettende eikel wel goed geraakt. Op de voorzijde staat Sonny afgebeeld, maar om hem draait het niet in het boek. Het draait om Pierre en de volstrekte eenzaamheid die Pierre omgeeft heeft Verhulst nauwgezet vanaf het allereerste begin omschreven en prachtig neergezet. Een gegeven paard kijk je niet in de bek, zegt het spreekwoord. Dat hoefde deze keer ook niet.