Dossiers

De afgelopen jaren ontstonden op mijn blog een aantal dossiers, omdat ik telkens weer terugkwam bij dezelfde schrijvers, denkers, musici en onderwerpen. Deze terugkerende thema’s heb ik hieronder in een aantal dossiers op een rij gezet.

Corona – Corona trekt z’n sporen overal: in de samenleving, in vriendschappen en in persoonlijke levens. Ook in mijn leven sloop het virus binnen; eerst mentaal en daarna ook fysiek. En ik was boos; in eerste instantie. Maar in twee instantie bedacht ik me en verdiepte ik me ook in de theologische en sociologische kanten van het verhaal. In mijn dossiers mag dit thema niet ontbreken.

René Girard – Al tijdens mijn studententijd raakte ik geboeid door de christelijke socioloog René Girard die heel veel verschillende verhalen kleurt vanuit de sociologische verhoudingen die er een rol in spelen; met telkens opnieuw een zondebok die wordt uitgestoten door de meerderheid. Dit verhaal kleurt hoe ik vandaag aankijk tegen sociale verhoudingen en hoe ik daarin zelf mijn rol vervul.

Emmanuel Levinas – Tijdens mijn studie filosofie leerde ik Levinas van binnen en van buiten kennen; als de filosoof die het andere en de ander meer ruimte wilde geven; als de denker die het aangezicht van de ander beschreef als de aanspraak die mij vraag om verantwoordelijkheid te nemen voor de ander in plaats van hem te willen begrijpen. Vandaag is dat nog steeds mede bepalend voor wie ik ben en ik schreef veel blogs waarin deze denker terugkomt.

Elie Wiesel – De dag, De dageraad en De dag maakten een onvergetelijke indruk op mij. Het waren de boeken van een overlevende van Auschwitz die me grepen en nooit meer loslieten. En ik bleef hem lezen; tot op de dag van vandaag.

Willem Jan Otten – Het maakt me niet uit wat ik lees van Otten: alles boeit me. Ik heb veel films gezien, omdat hij me die aanraadde te zien. Ik zag hem live en maakte mee hoe hij voor het eerst bad in het openbaar. En ook zijn verhalen en toneelstukken zijn onnavolgbaar goed. Ik moet vaak aan hem denken als ik met de hoofdpersoon van een film of boek het verhaal in beweeg (zoals Otten dat uitlegde in zijn ‘Berlijnse geloofsbrieven’.

Tom Wright – Ik heb niet veel gelezen van Tom Wright, maar wat ik wel heb gelezen, maakt me hongerig naar meer. De biografie die hij schreef over Paulus heeft me de ogen geopend voor de context van zijn brieven en ik grijp erop terug als ik daarover mag spreken.

Nicholas Wolterstorff – Net als A.F.Th. verloor Wolterstorff op jonge leeftijd een zoon in de bloei van zijn leven. Hij schreef daar jaren later het kleine boekje Lament for a Son over dat ik nog steeds beschouw als een kostbare inkijk in het persoonlijke leven van deze denker over onderwijs. Maar ook als denker waardeer ik hem en toen hij een paar jaar geleden in Nederland was heb ik ervaren hoe authenticiteit tot op hoge leeftijd kan inspireren.

Neal Morse – Het boeit me mateloos; dat mensen die niet werden opgevoed met God Hem leren kennen in de loop van hun leven. Neal Morse schreef er het boek Testimony over, maar ook in zijn muziek met dezelfde titel (en nog heel veel meer Progressive Rock) raakt hij me. Vooral het lied Jayda dat hij samen met zijn dansende dochter uitvoerde in Lunetten zal ik nooit meer vergeten; zoals ik veel van zijn concerten dankbaar als herinnering in me meedraag.

A.F.Th. van der Heijden – Soms raak ik hopeloos verdwaald in zijn boeken en komen ze half gelezen in mijn kast terecht, maar soms is het ook literatuur met een hoofdletter. Ik denk bijv. dat Schervengericht na de Bijbel misschien wel het beste boek is dat ik ooit gelezen heb. En ook Tonio heeft me enorm geraakt. De dood is te vreselijk om in woorden te vatten, maar A.F.Th. maakte het met zijn woorden voelbaar.

Anna Enquist – Al tijdens mijn studententijd las ik Het geheim. En tot vandaag ben ik haar blijven lezen. Enquist verloor een dochter en ook zij schreef er een boek over: Contrapunt; anders dan A.F.Th., maar net zo aangrijpend als zijn Tonio. De verdovers viel wat tegen, maar net als van Möring (hieronder) las ik van Enquist alles wat ik kon krijgen. Daarom mag Enquist in mijn dossier niet ontbreken.

Marcel Möring – Möring intrigeerde me al vanaf zijn eerste boek Mendels erfenis en toen hij in Het grote verlangen sterk refereerde aan Emmanuel Levinas, was ik natuurlijk verkocht. Toch heb ik me in de loop van de jaren ook geërgerd aan de porno die hij soms schreef. Ik hoef niet alles te weten; zeg maar. En hoewel ik besloot om hem dan niet meer te lezen, bezweek ik bij een nieuw boek toch altijd weer voor de verleiding; en bleek dat dan toch weer een goede keuze te zijn. Er zijn niet zo heel veel schrijvers van wie ik alle proza gelezen heb.